دايره رنگ
از اساسي ترين و مهم ترين تمرينات رنگ شناسي، تجربه در روي دايره رنگ مي باشد . با به كارگيري از رنگهاي اوليه زرد، قرمز رنگ و آبي رنگ تركيباتي فراهم ميكنيم تا دايره به دوازده رنگ تقسيم شود كه در صورت نشان داده شده هست . طراحي بسته بندي
هر شخصي ميتواند در نگاه نخست، قرمزرنگ اوليه را از درون دوازده رنگ قطع سازد، يا رنگ آبي و رنگ زرد را انتخاب كند . او خواهد توانست قرمزي را تعيين نمايد كه نه مايل به آبيرنگ هست و نه مايل به زرد، يا زرد رنگ و آبي را نيز به همين ترتيب تشخيص دهد . در دايره رنگ، هر رنگي نمود و جلوه خود را داراست . شناختن اقتدار و نمود هر كدام از رنگهاي دايره رنگ، نخستين تمرين و ابتدايي ترين تجربه در آشنايي رنگهاست . براي دستيابي به نتيجه بهتر، اگر هر يك از رنگهاي دوازده گانه دايره رنگي را در كاغذ اي خاكستري قرار دهيم، توان حقيقي و نمود هر كدام از رنگها را خواهيم ديد، زيرا زمينه خاكستري در رنگها تأثيري نخواهد داشت . رنگهاي اوليه را بايستي به دقت شناخت و در اين عمل از افرادي كه آشنايي بي نقص به رموز رنگها داراهستند و اصول آن ها را ميشناسند، امداد گرفت .
رنگهاي اوليه به چهره مثلث متساوي الاضلاع در دايره قرار ميگيرند؛ به اين ترتيب كه زرد رنگ كاملاً در بالا و آبيرنگ در چپ و پايين و قرمز رنگ در راست مثلث قرار ميگيرد . اين مثلث در باطن دايره به وسيله دوازده رنگ محيط محدود مي باشد . اگر دو رنگ داراي اهميت را به نسبت خاصي با نيز تركيب كنيم، رنگهاي ثانوي به دست مي آيند . به اين ترتيب، در مجموع شش رنگ خواهيم داشت . يعني: زرد+ قرمز = نارنجي زرد+ آبيرنگ = سبز قرمز رنگ + آبيرنگ = بنفش رنگهاي ثانويه را بايد با دقتي ويژه تركيب كرد . تركيبشان نبايد به گونهاي باشد كه به رنگ ديگر متمايل شوند . مثلاً ، نارنجي نبايد به قرمز يا به زرد رنگ متمايل باشد . بايستي كاملاً در اواسط هر دو رنگ قرار بگيرد . به همين ترتيب، سبز مي بايست كاملاً در ميانه آبي رنگ و زرد، و بنفش نيز دقيقاً در وسط آبيرنگ و قرمز قرار گيرد . با تركيب دو به دوي رنگها يعني شش رنگ مجاور هم، رنگهاي درجه سوم تشكيل ميگردند كه اينها نيز بايد نظير رنگهاي سكو دوم كاملاً در وسط دو رنگي كه آنها را تشكيل داده قرار بگيرند .
نارنجي رنگ زرد = نارنجي رنگ + زرد قرمز نارنجي= بنفش + قرمز قرمز رنگ بنفش = بنفش + قرمز بنفش آبي رنگ = بنفش + آبي سبز آبي = سبز + آبي سبز زرد= سبز + زرد به اين ترتيب، در دايره رنگ دوازده رنگ را معين ساخته ايم كه هر يك با ديگري متعدد و خطا نشدني هست . تنظيم و رديف كردن اين رنگها همان رنگهاي قوس قزح و طيف فروغ هست . نيوتن دايره رنگ را كاملتر كرد و به رنگهاي طيفي، رنگ ارغواني را نيز ضميمه كرد كه در بين قرمزرنگ و بنفش قرار ميگيرد . بنابراين، دايره رنگ يك گروه رنگ طيف تصنعي ميباشد .
دوازده رنگ دايره رنگي داراي شدت و فاصله يكنواختي هستند و رنگهاي قطري و رو به روي هم، رنگهاي تكميل كننده را تشكيل مي دهند . كساني كه ميخواهند دايره رنگ را بسازند، مي بايست رنگهايشان كاملاً صاف و يكنواخت باشند و با شدت و جايگاه معين در جاي خويش قرار گيرند . ولي درصورتي كه هنرجويي بخواهد دايره را به جاي دوازده نصيب به بيست و چهار يا حتي صد قسمت تقسيم كند، كار فوق العادهاي در مورد شناسايي رنگها انجام نداده، و اتلاف وقت كرده است، زيرا چه گونه ممكن است نگارگري مثلاً رنگ شماره 83 را از بين صد مدل رنگ به راحتي تشخيص دهد و آن را به صورت مجرد نشان دهد . البته اگر هر يك از رنگها را با دوازده رتبه شدت از لحاظ تاريكي و فروغ به توجه بشناسيم، كار مثبتي انجام داده ايم؛ همچنان كه موسيقيدانها نيز دوازده سكو ميزان موسيقي را ميشناسند .
دلا كروا دايره رنگ را به ديوار كارگاهش نصب ميكرد تا هر يك از تركيبات رنگي را بشناسد . امپرسيونيستهايي نظير سزان، وان گوگ، سينياك، سورا و بقيه افراد براي دلا كروا رده بزرگي قائلاند و به او در جايگاه هنرمندي رنگشناس، احترام ميگذارند؛ همچنان كه از ميان هنرمندان مدرن، به سزان بيشترين و كمترين دما رده را ميدهند، زيرا وي براي رنگها اصول منطقي و عيني طرح كرده ميباشد .
برچسب: طراحي بسته بندي،